Na przykładzie analiz kilkudziesięciu klimatologów w Polsce (monografia „Climate Change in Poland”), możemy z całą pewnością mówić o wieloaspektowości zmian klimatycznych. Ta wieloaspektowość dotyczy oczywiście nie tylko naszego kraju. Naukowcy przy obecnym stanie zaawansowania narzędzi badawczy, analitycznych a także ogromnej ilości zgromadzonych danych na przestrzeni kilkudziesięciu ostatnich lat (zwłaszcza od lat 80-tych XX wieku), dość precyzyjnie potrafią zarówno opisać zmiany które już zaszły jak i te prognozowane. Mówiąc o wieloaspektowości szerokorozumianych zmian klimatycznych raport nie tylko odnosi się do zmianom temperatury, opadom, usłonecznieniu, wskaźnikom cyrkulacyjnym, biometeorologicznym, typom pogody i zjawiskom atmosferycznym, ale także odnieśli się do kwestii związanych ze zdrowiem oraz gospodarką.
Zaczynając od kwestii typowo klimatycznych, to na podstawie badań szerokości słojów drzew oraz osadów jeziornych wiemy, że w średniowieczu na terenie dzisiejszej Polski wystąpił okres ocieplenia, nazywany średniowiecznym optimum klimatycznym (Mediewal Warm Period). Temperatura w tamtym okresie była porównywalna z odnotowywalną dziś. Następnie mieliśmy trwającą do ok. 1850 r. tzw. mała epoka lodowa (Little Ice Age) trwająca do ok. 1850 r. z temperaturami zimowymi ok. 2oC niższymi niż obecnie.
Przyśpieszenie zmian klimatu obserwujemy natomiast od połowy XX wieku, zwłaszcza w ostatnich 3 dekadach. Powodem tak gwałtownych zmian wg naukowców są zarówno naturalne zmiany w cyrkulacji atmosfery i promieniowaniu słonecznym, oraz zmiany związane z oddziaływaniem człowieka. Ten ostatni czynnik to przede wszystkim uwalnianie do atmosfery gazów cieplarnianych, przez co między innymi, od lat 80-tych obserwujemy w Polsce dodatnią tendencje wartości promieniowania słonecznego. Wg badaczy nie można mówić o istotnych różnicach w tempie opisywanych zmian w Polsce w porównaniu do pozostałej części Europy.
Istotną częścią i celem badania było także prognozowanie scenariuszy zmian w przyszłości. Dla przyjętego okresu 2050 – 2100 r., naukowcy są zgodni, że będziemy mieli do czynienia z dalszym wzrostem średniej temperatury w Polsce.
Analizując bardziej szczegółowo zmiany parametrów klimatycznych w ostatnich 70 latach widzimy częstszy napływ ciepłego i bardziej wilgotnego powietrza z nad Atlantyku, zwłaszcza zimą, co powoduje, że są one coraz łagodniejsze, także pod względem grubości pokrywy śnieżnej. Temperatura powietrza podlega dodatniemu trendowi we wszystkich porach roku. Jej średnio roczna wartość zmienia sią ok. 0,2-0,3oC co 10 lat.
Opisywane zmiany przyczyniły się także do zwiększenia częstotliwości występowania gwałtownych zjawisk pogodowych takich jak biurze, wichury / tornada, gradobicia a także okresów suszy.
Naukowcy zajęli się także aspektem wpływu pogody na zdrowie oraz samopoczucie człowieka. W tym celu zajęli się wskaźnikami bioklimatycznymi (Universal Thermal Climate Index, Physiological Subjective Temperature).
Wyniki pokazują między innymi, że np. z uwagi na zwiększającą się ilość dni słonecznych a także z podwyższonymi temperaturami i wilgotnością, mamy odnotowywanych więcej przypadków incydentów oraz zgonów wywołanych upałami. Jednocześnie, przy zwiększonej ilości dni z wyższą temperaturą mamy do czynienia ze skróceniem okresu dni chłodnych, kiedy odczuwamy zimno. A to zjawisko przełożyło się na zmniejszenie umieralności w miesiącach jesienno – zimowych.
Aspekt zmian klimatycznych skutkujących opisywanym wcześniej częstszym występowaniem np. suszy czy zjawisk ekstremalnych takich jak gradobicia, wichury a nawet tornada, bezpośrednio wpływa na gospodarkę. Przykładem takie powiązania może być kwestia zużycia energii elektrycznej koniecznej do chłodzenia budynków w miesiącach ciepłych. W tym względzie zmieni się także rozkład zapotrzebowania i produkcji energii w całym roku (mniejsze zużycia w miesiącach zimowych). Innym istotnym przykładem i obszarem wpływu zmian klimatu na gospodarkę jest rolnictwo. Przy scenariuszu zakładającym wzrost globalnej temperatury o ok. 2oC wydłuży się okres wegetacji roślin – o 15-30 dni a to oznaczać będzie wyższe plony, możliwość szerszego wprowadzenia poplonów i uprawy nowych odmian roślin. Wszystko jednak będzie zależało od opadów, których intensywność oraz regularność jest coraz bardziej zaburzona i szczególnie w przypadku długich okresów bezdeszczowych prowadzić będzie do suszy zagrażających istotnie uprawom.
Innym przykładem gałęzi gospodarki która będzie podlegać wpływom zmian klimaty jest turystyka. Zimą stracą regiony górskie a latem zyskają obszary nadmorskie, pojezierza,
Opisywana aspekty i przykłady przełożenia zmian klimatu na różne dziedziny życia człowieka są tylko wybranymi. Bardzo istotne będzie abyśmy byli w stanie elastycznie i na czas zaadoptować się do zmian które nawet jeśli zostaną spowolnione, są jednak nieuchronne.
W adaptacji ludzi do zmian klimatu, ułatwienie kontroli otoczenia w pomieszczeniach, radzenie sobie z falami upałów i skutkami innych zjawisk ekstremalnych może pomóc system Espirio.
źródło: pap-mediaroom.pl/nauka-i-technologie/jak-zmienia-sie-klimat-w-polsce-nowe-badania
